Regio Deal: een impuls voor brede welvaart

Brede welvaart is een veelgehoord begrip. Maar het is geen trend die komt en gaat. Kijken met een brede welvaart-bril is een manier om het welbevinden van mensen te beoordelen, waarbij je verder gaat dan economische groei en inkomen. Je let op de kwaliteit van leven en welzijn van de mens in de breedste zin. En wist je dat het een geweldige voedingsbodem kan zijn voor nieuwe initiatieven en stimulansen? Zo ook in Groningen, waar ons team er mooie resultaten mee bereikt voor de Regio Deal Oost-Groningen.

Door Michiel Geerts (Adviseur Publiek Advies) en Marcel Moes (Directeur/Adviseur Publiek Advies)

Rijk, provincies en gemeenten gebruiken het brede welvaart-concept ook steeds vaker om beleid voor gemeenten en regio’s op te baseren. Bovendien merken ze hoe waardevol het kan zijn om het een basis voor evaluaties te laten zijn en ze gebruiken het concept bijvoorbeeld voor de inrichting van een begrotingscyclus. Gemeente Oude IJsselstreek is hiervan een goed voorbeeld. Als een van de eerste gemeenten in Nederland zet ze het brede welvaart-concept in voor haar Programmabegroting 2021-2024 Doorpakken!. De moeite waard om even te bekijken.

Oost-Groningen weer in haar kracht

Zelf werken we als team Stolwijk Publiek Advies dus ook actief met en voor brede welvaart. In de regio Oost-Groningen gebruiken we het sinds 2020 om ontwikkelingen op het gebied van wonen, gezondheid, leren, economie, werk en inkomen te stimuleren.

Oost-Groningen is een krachtige regio met actieve en zelfstandige inwoners. Maar de Brede Welvaartsindicator 2019 heeft laten zien dat de regio op veel indicatoren onderaan staat. Door een Regio Deal met de rijksoverheid te sluiten, is er budget én een samenwerkingsverband ontstaan om dit probleem aan te pakken. Rijk, provincie en de zes Oost-Groninger gemeenten zetten zich samen in voor een integrale en regionale aanpak van onderwijs, inkomen, gezondheid en woonklimaat.

Strategische agenda en programmamanagement

Als team Publiek Advies zijn we, de naam zegt het al, gespecialiseerd in het adviseren van de publieke sector. Het programmamanagement voeren voor een Regio Deal past uitstekend bij de kennis en ervaring die we in al die jaren hebben opgedaan.

Voor de Regio Deal Oost-Groningen zijn we in 2020 met alle betrokken partijen gestart met het ontwikkelen van een strategische agenda voor het stimuleren van de brede welvaart in het gebied. Thema’s waarbij we ook in het programmamanagement nauw betrokken zijn, zijn onder andere economie, werk, inkomen en leren. Daarnaast zet de Regio Deal Oost-Groningen in op de thema’s wonen en gezondheid.

De pijlers leren, werk en inkomen

In de Regio Deal Oost-Groningen richt de pijler Leren zich op het opleiden van inwoners. Hiervoor zetten we samen met onderwijsinstellingen programma’s op die aansluiten bij de regionale arbeidsmarkt. Daarnaast zetten we in op het voorkomen van uitval in onderwijs.

De pijler Werk en Inkomen is gericht op het verhogen van de arbeidsparticipatie, het stimuleren van innovatie, het verbeteren van het vestigingsklimaat en het aanpakken van armoede.

Regio Deal als financiele basis voor stimulans regionale brede welvaart

Een Regio Deal biedt een regio budget maar ook de mogelijkheid om dat budget in regio-specifieke doeleinden te investeren. Zaken die daar meer of anders dan elders spelen. Op die manier kunnen regio’s zelf bepalen wat zij urgent vinden en waar en hoe zij een bijdrage zo doeltreffend mogelijk kunnen inzetten.

Gemeenten die al langer in regioverband samenwerken hebben hier vaak al beleidsstukken voor geschreven. Daarin staan regionale uitdagingen beschreven en daar is vaak al een strategie voor uitgedacht. Zulke voorbereidingen kunnen een goede basis vormen voor een Regio Deal. Vervolgens is het tijd voor de afweging: Welke regionale uitdagingen pakken we met reguliere middelen aan? Welke brengen we onder in een Regio Deal? En voor welke overige opgaven kunnen we op een andere manier (incidentele) middelen aanvragen?

Regio Deal niet voor grote opgaven

De grote opgaven waar veel regio’s voor staan hebben vaak te maken met woningbouw, energietransitie en de arbeidsmarkt. Deze zijn te omvangrijk om met een Regio Deal op en aan te pakken. Maar we adviseren: zie de Regio Deal-middelen als durfkapitaal voor de publieke sector. Durf te experimenteren en ga samen voor innovatieve oplossingen om bijvoorbeeld innovatie, kansen voor jongeren, een gezonde leefstijl en de werking van de arbeidsmarkt te verbeteren.

Zo organiseren we in Oost-Groningen onder andere proeftuinen om laaggeletterden en ondernemers digitaal vaardig te maken. Maar ook jongeren zonder startkwalificatie worden op weg geholpen in hun opleiding met een nieuw traject van extra begeleiding en kleinere klassen.

Op weg naar een nieuwe Regio Deal

De volgende ronde Regio Deals kan in oktober 2023 worden aangevraagd. Dus werken we voor de regio Oost-Groningen nu aan de voorbereidingen van een vervolg op wat waar we nu al zo hard aan werken, een nieuwe Regio Deal. Dat betekent dat we samen een verdere inhoudelijke koers bepalen maar ook dat we gesprekken met gemeenten, provincie en ministeries aangaan om inhoudelijk richting te geven en draagvlak voor de vervolgaanvraag te creëren.

Jouw eigen Regio Deal

Denk jij voor jouw regio ook aan een Regio Deal, maar ben je nog niet gestart met de voorbereidingen? Wacht dan liever een jaar tot de zesde tranche. Die is namelijk al aangekondigd voor 2024. Er is dan naar verwachting weer zo’n € 300 miljoen beschikbaar.

Meer weten?

Meer weten over de kansen van Regio Deals of eens sparren over een integrale en/of regionale aanpak in jouw (gemeentelijke) organisatie? Bel of mail ons en laten we eens sparren.

Michiel Geerts
Adviseur Publiek Advies
T + 31 (0)6 1008 2748
E m.geerts@stolwijkpubliekadvies.nl

Marcel Moes
Directeur/Adviseur Publiek Advies
T +31 (0)6 1985 4758
E m.moes@stolwijkpubliekadvies.nl