Verandering biedt kansen
Home / Blogs / Q&A: Schijnzelfstandigheid en de Wet VBAR
De overheid wil werknemers meer zekerheid bieden en de vaste arbeidsovereenkomst het uitganspunt laten zijn. Toch zien mijn collega’s en ik in de praktijk nog steeds veel verschillende vormen van flexibele arbeid, bijvoorbeeld het inhuren van zelfstandigen met een overeenkomst van opdracht. Hierbij bestaat het risico van schijnzelfstandigheid. De Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (Wet VBAR) moet die schijnzelfstandigheid tegengaan. Het gaat nu nog om een wetsvoorstel, maar we verwachten grote gevolgen. Wat betekent dit voor jouw organisatie als je werkt met zelfstandigen? Ik heb een Q&A voor je samengesteld.
Door Laura van Alst, Arbeidsjurist
De Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden moet een eind maken aan de problematiek rondom schijnzelfstandigheid. Een schijnzelfstandige is een werkende die op papier zelfstandig is, maar in de praktijk eigenlijk werknemer is. In de huidige arbeidsmarkt, waarin we anders zijn gaan werken met bijvoorbeeld thuiswerken en online via apps, is het niet altijd duidelijk of werk door een zelfstandige of een werknemer wordt uitgevoerd.
De Wet VBAR moet een duidelijk toetsingskader geven wanneer er als werknemer moet worden gewerkt moet worden en wanneer als zelfstandige. Bedrijven die iemand willen inhuren en werkenden zelf kunnen dit toetsingskader gebruiken om het risico op schijnzelfstandigheid te vermijden.
De kwalificatie van de rechtsverhouding tussen een werkende en werkgever is zowel arbeidsrechtelijk als fiscaal van belang. Als iemand werkt als schijnzelfstandige:
Het wetsvoorstel voor de Wet VBAR bevat twee belangrijke wijzigingen:
Bij de beoordeling of er sprake is van een arbeidsovereenkomst wordt er gekeken of er aan alle elementen van artikel 7:610 BW is voldaan. Het gaat daarbij om:
Uitbreiding met tweede lid
Treedt de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden in werking, dan zal artikel 7:610 BW worden uitgebreid met een tweede lid. Aan de hand daarvan moet je dan kunnen vaststellen of een situatie aan het gezagscriterium voldoet. Volgens het nieuwe 7:610 lid 2 BW is er sprake van gezag als:
Uitbreiding met derde lid
Daarnaast voegt de nieuwe Wet VBAR nog een derde lid toe aan artikel 7:610 BW. Dit derde lid moet het onderlinge verband tussen a t/m c van lid 2 uiteenzetten. Element a en b worden gezamenlijk afgezet tegen element c:
Het wetsvoorstel voor de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden omvat ook de toevoeging van een nieuw artikel: 7:610aa BW. Dit artikel introduceert een nieuw rechtsvermoeden om te bepalen of sprake is van een werknemer of een zelfstandige: Een tarief onder de € 32,24 exclusief btw per uur impliceert dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst.
Het betreft een rechtsvermoeden dat de opdrachtgever (werkgever) met bewijsmiddelen kan weerleggen. Pas na bevestiging van het rechtsvermoeden door een rechter is er sprake van een arbeidsovereenkomst. De Belastingdienst kan zich dus ook pas vanaf dat moment daarop beroepen.
Het wetsvoorstel voor de Wet VBAR is in 2023 ter internetconsultatie gegaan. Dit heeft tot veel reacties geleid, waardoor het wetsvoorstel nu wordt aangepast. De beoogde ingangsdatum is op 1 januari 2026.
Uit het hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB van 16 mei 2024 blijkt dat zij de Wetsbehandeling van de Wet VBAR willen voortzetten. De partijen verschillen echter nog stevig over de invulling. Hoe de partijen deze verschillen gaan overbruggen, blijkt niet uit het hoofdlijnenakkoord.
De Belastingdienst heeft handhaving op de kwalificatie van arbeidsrelaties nu nog opgeschort in een zogenoemd handhavingsmortuarium. Dit houdt concreet in dat de Belastingdienst geen correctieverplichtingen of naheffingsaanslagen loonheffingen (eventueel met boete) oplegt als ze schijnzelfstandigheid signaleert, tenzij sprake is van kwaadwillendheid. Dit gaat echter veranderen. En niet pas als de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden in werking treedt, maar al per 1 januari 2025. De Belastingdienst gaat vanaf die datum actief handhaven op schijnzelfstandigheid. Wat als ze oordeelt dat sprake is van schijnzelfstandigheid?
Als je het oordeel ‘schijnzelfstandigheid’ krijgt, dan ben je als opdrachtgever (werkgever) onder andere verplicht om:
Werk je als opdrachtgever (werkgever) met veel zelfstandigen, dan kan het hierbij gaan om zeer hoge bedragen.
Het oordeel ‘schijnzelfstandigheid’ heeft ook voor de werkende zelf grote gevolgen: De werkende moet de verkregen inkomsten in de aangifte inkomstenbelasting aangeven als loon uit dienstbetrekking in plaats van winst uit onderneming of resultaat uit overige werkzaamheden. De zelfstandige heeft dan geen recht meer op bijvoorbeeld de zelfstandigenaftrek.
Vooral met het oog op het opheffen van het handhavingsmortuarium van de Belastingdienst per 1 januari 2025 kun je als opdrachtgever (werkgever) nu al voorbereidingen treffen. In het Handhavingsplan arbeidsrelaties, tranche 2024, van de Belastingdienst vind je meer over de plannen en do’s en don’ts.
Verder raad ik je aan om nog vóór de zomer een overzicht te maken met daarin de zelfstandigen die je in dienst hebt en hun functies. Ga vervolgens per zelfstandige na: Valt diens functioneren onder de noemer ‘zelfstandige’ of is diegene eigenlijk een werknemer en is er dus sprake van schijnzelfstandigheid? Vervolgens kun je bepalen hoe je eventuele arbeidsrelaties waarbij sprake is van schijnzelfstandigheid wilt hervormen.
Wil je graag hulp bij het inzichtelijk maken van flexibele arbeidsvormen in jouw organisatie? Meer weten over de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden en welke consequenties de Wet VBAR heeft voor jouw organisatie? Bel of mail me en ik of een van mijn collega’s helpt je verder.
Laura van AlstArbeidsjuristTel: +31 (0)316 740 115E-mail: l.v.alst@vitaconluteijn.nl
Actueel
Waarom zou je een interim HR-adviseur inschakelen?
Gedragsverandering in organisaties: doorbreek patronen en stimuleer eigenaarschap
Kan jouw bedrijf zonder salarisprofessional?
Deel dit bericht
Nog niet uitgelezen?
HR-specialist Anneke werkte tot eind vorig jaar als HR-businesspartner aan werkgeverszijde. Nu gaat ze bij ons haar kennis en ervaring voor tal van werkgevers inzetten als interim HR-adviseur. Anneke vertelt hoe dat in de praktijk werkt en wat de voordelen zijn voor ondernemers en werkgevers. Door Anneke van Huët, HR-consultant Waarvoor kunnen werkgevers jou inschakelen? […]
Organisaties veranderen continu. Door technologische innovaties, personeelstekorten en veranderende klantverwachtingen moeten bedrijven ook wel. En waar leiders vaak vooruit kijken, blijft echte verandering uit zonder een lerende organisatie. Actief leren en ‘afleren’, initiatief en flexibiliteit zijn daarom de belangrijkste vaardigheden van dit moment. Toch blijkt verandering in de praktijk lastig. Hoe zorg je ervoor dat […]
Wat zijn sleutelposities in jouw organisatie? ‘Sales’ en ‘productie’ zijn veelgehoorde werkgeversantwoorden op die vraag. Maar dan doe je volgens Matthijs Koppelaar, Manager Salaris & Advies bij Vitacon Luteijn, een hele belangrijke groep tekort: de salarisprofessionals. Want denk je even in, wat gebeurt er als lonen niet goed worden verwerkt en wet- en regelgeving niet […]
Als we het hebben over een dga, zijn er dan voorwaarden voor de aard van werkzaamheden die hij moet verrichten voor een thuiswerkvergoeding? Telt ‘gebruikelijk in de branche’ zoals dat ook geldt voor de werkkostenregeling (WKR)? Vraag: Is het thuis zakelijke mail lezen voldoende voor een gericht vrijgestelde thuiswerkvergoeding? Antwoord: Wel of geen gerichte vrijstelling? […]
Dien op tijd je belastingaangifte in of vraag nu een voorlopige aanslag aan. Hiermee voorkom je dat je belastingrente moet betalen. Deze rente is per 1 januari 2025 verlaagd naar 9% voor vennootschapsbelasting en naar 6,5% voor overige belastingen zoals inkomstenbelasting. 1 mei is de eerstvolgende deadline. Wanneer betaal je belastingrente? De Belastingdienst brengt je […]
© 2025 - Stolwijk Kennisnetwerk