Waar moet kantoor aan huis fiscaal aan voldoen?

Het lijkt aantrekkelijk: wonen en werken in één pand. Maar een kantoor aan huis is lang niet altijd ook fiscaal aantrekkelijk. Wanneer is je werkplek ook voor de Belastingdienst een werkruimte? Waar moeten jij, je bedrijf en je werkruimte aan voldoen en op letten?

Wat is een kwalificerende werkruimte?

Als eerste is het van belang om vast te stellen of voor jouw werkruimte of kantoor aan huis sprake is van een fiscaal kwalificerende ruimte. Hiervoor moet je werkruimte voldoen aan het zelfstandigheids- en het inkomenscriterium.

Zelfstandigheidscriterium

Je werkruimte voldoet aan het zelfstandigheidscriterium als deze een zodanige zelfstandigheid bezit dat deze duidelijk te herkennen is. De werkruimte moet in ieder geval over een eigen ingang en over eigen sanitair beschikken. Dit komt erop neer dat de werkruimte ook aan een derde verhuurd zou kunnen worden.

Inkomenscriterium

Je werkruimte of kantoor aan huis voldoet aan het inkomenscriterium als je jouw inkomen voor een groot deel in of vanuit deze ruimte verdient. Is dit je enige werkruimte, dan moet je jouw inkomen voor ten minste 30% in of vanuit deze ruimte verdienen. Heb je nog een andere werkruimte buiten je woning, dan moet je jouw inkomen voor ten minste 70% in of vanuit jouw werkruimte aan huis verdienen.

Kantoor aan huis bij een eenmanszaak, vof of maatschap

Voer je een eenmanszaak, vof of maatschap, dan moet je voor het bepalen van de fiscale winst onderscheid maken tussen zaken die je wel en niet voor je bedrijf gebruikt. Dit noemen we vermogensetikettering. Daarbij is het goed om je te beseffen dat jouw werkruimte thuis in de regel eigendom is van jou als natuurlijke persoon en dus niet van de eenmanszak, vof of maatschap.

Woning mede dienstbaar aan bedrijf

Ook als je minder dan 10% van je woning voor je bedrijf gebruikt, kun je de woning als ondernemingsvermogen aanmerken. Je moet dan aannemelijk kunnen maken dat de woning mede dienstbaar is aan het bedrijf. Bijvoorbeeld omdat er bij de aankoop sprake was van een koppelaankoop van het bedrijf en de woning, er vanuit de woning toezicht mogelijk is op het bedrijf of er een gemeenschappelijke toegangsweg is.

Privévermogen versus ondernemingsvermogen

Als woning privévermogen is

De kosten van een niet-kwalificerende werkruimte kun je niet van je winst aftrekken. Op deze werkruimte is de eigenwoningregeling van toepassing.

Kwalificerende werkruimte in box 3

Op een kwalificerende werkruimte is de eigenwoningregeling niet van toepassing. Dit betekent dat voor de bepaling van het eigenwoningforfait de werkruimte niet meetelt. Je moet dan de waarde van de werkruimte en het deel van de (hypothecaire) geldlening dat daarbij hoort, aangeven als bezitting en schuld in box 3. De kosten van de werkruimte mag je van de winst aftrekken. Deze aftrekpost is echter gemaximeerd op het voordeel dat je voor de werkruimte in box 3 moet aangeven. Deze aftrek is een percentage van de WOZ-waarde van de werkruimte; voor 2024 6,04%.

Daarnaast mag je de huurderslasten (kosten die normaal gesproken voor rekening van een huurder zouden komen) in aftrek brengen. Hierbij kun je denken aan energiekosten, kosten van de inboedelverzekering en kosten van klein onderhoud. Ook nu zijn de inrichtingskosten niet aftrekbaar, maar kun je hiervoor wel investeringsaftrek krijgen en de btw terugvragen.

Als woning ondernemingsvermogen is

Is jouw werkruimte aan huis als ondernemingsvermogen geëtiketteerd, dan kun je de kosten aftrekken van je winst. Jouw kantoor aan huis valt dan niet onder de eigenwoningregeling, maar wordt belast als onderdeel van je winst uit onderneming. Dit betekent dat voor de bepaling van het eigenwoningforfait de werkruimte niet meetelt en dat bijvoorbeeld een eventuele boekwinst bij verkoop belast is.

Bijtelling als hele woning ondernemingsvermogen is

Is de hele woning (inclusief werkruimte) als ondernemingsvermogen geëtiketteerd, dan kun je alle kosten (met uitzondering van huurderslasten met betrekking tot het woondeel) aftrekken van je winst. Voor het privégebruik van de woning moet je overigens wel een bijtelling ter grootte van een bepaald percentage van de WOZ-waarde in aanmerking nemen. Voor de meeste woningen is dit in 2024 1,2%.

Bij een niet-kwalificerende werkruimte moet je daarbij uitgaan van de WOZ-waarde van de hele woning. Bij een kwalificerende werkruimte moet u uitgaan van de WOZ-waarde van de woning exclusief werkruimte. Bij gesplitste vermogensetikettering (woondeel privévermogen/bedrijfsdeel ondernemingsvermogen) is er geen bijtelling bij een kwalificerende werkruimte.

Bij werkruimte in huurwoning

Als sprake is van een kantoor aan huis of andere werkruimte aan huis in een huurwoning, kun je een evenredig deel van de huur en de huurderslasten in aftrek brengen. Dit mits sprake is van een kwalificerende werkruimte.

Niet-kwalificerende werkruimte in huurwoning

Door een wetswijziging is het sinds 1 januari 2017 niet meer mogelijk om aftrek te krijgen voor een niet-kwalificerende werkruimte als je het huurrecht als ondernemingsvermogen etiketteert.

Dit geldt ook voor bestaande gevallen die al vóór 1 januari 2017 het huurrecht als ondernemingsvermogen hebben geëtiketteerd.

Kantoor aan huis bij een bv

Onderneem je vanuit een bv, dan geldt ook het onderscheid tussen een kwalificerende en een niet-kwalificerende werkruimte.

Kwalificerende werkruimte

Een kwalificerende werkruimte valt voor jou als dga, in box I (de tbs-regeling). Dit betekent dat de vergoeding op zakelijke gronden moet worden vastgesteld. De vergoeding is voor de bv aftrekbaar van de winst en vormt voor de dga, na aftrek van alle aan de werkruimte toe te rekenen kosten, inkomen in box 1. Op dit belaste inkomen mag je nog wel de terbeschikkingstellingsvrijstelling van 12% in aftrek brengen.

Op een kwalificerende werkruimte is de eigenwoningregeling niet van toepassing. Dit betekent dat je voor de bepaling van het eigenwoningforfait de werkruimte niet meetelt: de waarde van de werkruimte en het deel van de (hypothecaire) geldlening dat daarbij hoort, moet je aangeven op de balans van jouw werkzaamheid in box 1. Je hebt ook geen last van de aftrekbeperkingen inzake hypotheekrente, zoals de maximering van de aftrek tot een tarief van 36,97% (in 2024).

Niet-kwalificerende werkruimte

Een niet-kwalificerende werkruimte valt als je een bv hebt onder de eigenwoningregeling: het eigenwoningforfait wordt berekend over de woning inclusief kantoor aan huis of werkruimte. Een eventuele vergoeding voor de werkruimte wordt voor de dga behandeld als loon.

Het is echter mogelijk om de vergoeding als eindheffingsbestanddeel aan te wijzen in de vrije ruimte van de werkkostenregeling. Jouw bv betaalt dan geen belasting, zolang het totaal van aangewezen vergoedingen en verstrekkingen niet hoger is dan de vrije ruimte. Overschrijdt je de vrije ruimte, dan betaalt je bv 80% eindheffing over de overschrijding. De loonkosten zijn voor de bv aftrekbaar van de winst.

Btw bij een kantoor aan huis

Btw en ondernemers met een eenmanszaak, vof of maatschap

Voor de btw is van belang of je zaken, zoals een kantoor aan huis, gebruikt voor je bedrijf en of je hiermee btw-belaste omzet behaalt. Als dat het geval is, kun je deze zaken voor de btw zakelijk etiketteren en de voorbelasting voor het zakelijke gebruik in aftrek brengen. Je kunt hierbij denken aan btw op energie, onderhoud en inrichting.

Btw en ondernemers met een bv

Verhuur je als dga de werkruimte aan je bv, dan is onzeker of je de btw met betrekking tot deze werkruimte in aftrek kunt brengen. De Belastingdienst redeneert tegenwoordig dat dit voor een onzelfstandige werkruimte in ieder geval niet mogelijk is. Dit standpunt is echter aan kritiek onderhevig, onder meer op basis van het zogenaamde ‘werkkamer arrest’ van De Hoge Raad.

Meer weten?

De fiscale regels met betrekking tot werkruimtes en het kantoor aan huis zijn complex. Advies op maat is daarom ook aan te raden. Meer weten? Bel of mail ons en we kijken samen wat voor jouw situatie het beste werkt.

Bron: SRA