Werken in Duitsland en aftrek van Nederlandse hypotheekrente

Er zijn – zeker in de grensstreek – vele Nederlanders die inkomen genieten vanuit Duitsland. Dit kan leuke fiscale voordelen met zich meebrengen, hoewel alleen al het aanbod van banen in Duitsland voldoende kan zijn om de uitdaging aan te gaan. Wel kan werken in Duitsland soms nadelig uitwerken, bijvoorbeeld omdat de hypotheekrente op de Nederlandse woning niet langer fiscaal aftrekbaar is!

Als u in Nederland woont en uitsluitend in Duitsland werkt, is het niet direct logisch dat u in aanmerking komt voor aftrek van de hypotheekrente voor de Nederlandse eigen woning. U betaalt immers geen belasting in Nederland. En Duitsland kent geen hypotheekrenteaftrek.

In dit memorandum besteed ik aandacht aan een aantal mogelijkheden en valkuilen. Tevens ga ik in op het nieuwe belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland dat hierin een interessant alternatief kent. Allereerst gaan wij echter in op de mogelijkheid de hypotheekrenteaftrek bij de partner te realiseren en op de zogeheten doorschuifregeling.

Het is niet mogelijk om in te gaan op alle mogelijke situaties. De meest voorkomende situatie is die waarin een in Nederland woonachtige werknemers in Duitsland werkt. Die situatie neem ik hierna tot uitgangspunt.

Aftrek van hypotheekrente bij de fiscale partner

Als er sprake is van een fiscale partner die in Nederland werkt, kan de hypotheekrente bij de fiscale partner in aftrek worden gebracht. De partner dient uiteraard wel voldoende inkomen te genieten.

Als de fiscale partner de hypotheekrente aftrekt kan dit overigens toch nog nadelig uitwerken. Als uw fiscale inkomen namelijk meer is dan circa € 56.000 zou u in Nederland de hypotheekrenteaftrek tegen 52% effectueren. Indien het inkomen van de fiscale partner minder is dan € 56.000 heeft de aftrek een teruggave van maximaal 42% tot gevolg. Dit betekent dat de teruggave 10% lager uitkomt!

NB: vanaf 1 januari 2014 wordt de aftrek van de hypotheekrente tegen 52% jaarlijks verminderd met 0,5%.

Als het inkomen van de fiscale partner minder dan € 20.000 is, betekent de aftrek van hypotheekrente een teruggave van maximaal 36,25% en is het nadeel nog groter!

Het is dus van groot belang of er een fiscale partner is die Nederlands inkomen geniet en of het inkomensverschil niet te groot is. Als hiervan wel sprake is kunt u de hypotheekrente wellicht beter in aftrek brengen bij uzelf.

Het is uiteraard ook mogelijk om de hypotheekrenteaftrek in de eigen aangifte mee te nemen als u slechts gedeeltelijk in Duitsland werkt (al dan niet via een salary split) en u daarnaast Nederlands inkomen geniet.

Doorschuifregeling

Als u uitsluitend in Duitsland werkt, is uw inkomen ter belastingheffing aan Duitsland toegewezen. Dit betekent dat aftrekposten (zoals de hypotheekrenteaftrek) voor u niet tot een belastingvoordeel leiden. Voor dit soort situaties kent de Nederlandse belastingwetgeving de doorschuifregeling. De niet benutte aftrekpost wordt door de belastingdienst jaarlijks vastgesteld en kan worden gebruikt in een toekomstig jaar waarin u in Nederland belastbaar box 1-inkomen geniet.

Een voorbeeld. Uw Duitse looninkomen bedraagt € 35.000 per jaar. De aftrekpost in verband met de Nederlandse eigen woning bedraagt – stel – € 5.000. Omdat de hypotheekrenteaftrek door het Duitse looninkomen geen belastingvoordeel met zich meebrengt, reserveert u de aftrekpost. Uw in de toekomst over Nederlands inkomen in box I te betalen belasting wordt dan alsnog verminderd door een aftrek ter voorkoming van dubbele belasting te verlenen voor alle in het verleden gereserveerde bedragen. De aftrek van hypotheekrente betekent dan een belastingteruggave.

Nadeel is dat het nog vele jaren kan duren voordat de hypotheekrenteaftrek uiteindelijk een voordeel met zich brengt.

Ander nadeel is dat de reservering uitsluitend ziet op de inkomstenbelasting en niet op de premies volksverzekeringen, die een belangrijk deel uitmaken van onze belastingtarieven. Dit kan worden verduidelijkt met een voorbeeld. Als de hiervoor genoemde belastingplichtige zeven jaar in Duitsland heeft gewerkt (en dus een reservering heeft van 7 * € 5.000 = € 35.000) en vervolgens in Nederland gaat werken en ook weer € 35.000 looninkomen heeft werkt dit als volgt uit. Over een inkomen tot circa € 20.000 is de inkomstenbelastingteruggave – uitgaande van de huidige belastingtarieven – 5,10%, over het restant 10,85%. Ofwel een teruggave van ruim € 2.500. Er wordt geen teruggave verleend over het aandeel van de premies van 31,15%!

Als u in genoemde jaren uitsluitend in Nederland belastingplichtig zou zijn geweest, zou de jaarlijkse teruggave 42% van € 5.000 = € 2.100 bedragen! In een periode van zeven jaar dus € 14.700. Een groot verschil met de genoemde teruggave van in totaal € 2.500. De doorschuifregeling heeft dus niet altijd het gewenst effect. Dit nog afgezien van het rentenadeel als gevolg van het feit dat de aftrekpost pas in de toekomst tot een teruggave leidt.

Compensatieregeling

Tussen Nederland en Duitsland is een nieuw belastingverdrag gesloten. Naar verwachting treedt dit verdrag op 1 januari 2016 in werking. Onderdeel van het nieuwe belastingverdrag is de compensatieregeling. Deze is van toepassing bij wonen in Nederland en een dienstbetrekking in Duitsland en geldt ook voor de directeur-grootaandeelhouder.

De Nederlandse belastingdienst verleent een compensatie voor de aftrekpost die niet direct leidt tot een teruggaaf, zoals de hypotheekrenteaftrek. De Duitse belastingheffing mag worden verrekend als ware er sprake van Nederlandse loonbelasting / premies volksverzekeringen. Effectief betekent dit dat u een teruggave ontvangt als gevolg van de aftrekpost. In de Nederlandse aangifte inkomstenbelasting kunt u verzoeken om de compensatie. De Nederlandse belastingdienst keert deze vervolgens uit.

De compensatie is gelijk aan de daadwerkelijk betaalde Duitse belastingen en premies, verminderd met de heffing die u verschuldigd zou zijn als het inkomen in Nederland zou zijn verdiend. Eenvoudigweg: Nederland verleend een teruggave vanwege het niet kunnen effectueren van de aftrekpost (hypotheekrenteaftrek).

Duitse premies kunnen echter alleen meegenomen worden voor zover deze vergelijkbaar zijn met Nederlandse premies. En daar zit het probleem van de regeling: volgens de Nederlandse belastingdienst zijn slechts enkele premies vergelijkbaar en dus verrekenbaar. Omdat de premies een groot deel uitmaken van de Nederlandse belastingtarieven betekent dit dat het aandeel van de niet verrekenbare premies geen teruggave tot gevolg heeft! Deze regeling is daardoor niet altijd voordelig. Want: gebruik maken van de compensatieregeling betekent dat u geen gebruik meer kunt maken van de hiervoor genoemde doorschuifregeling. Of het meenemen van de aftrekpost bij de partner. De regeling is dus niet per definitie voordelig.

Steeds dient u te (laten) beoordelen welke toepassing in uw specifieke geval het meeste voordeel met zich brengt.

Ander voordeel onder het nieuwe belastingverdrag

Het nieuwe belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland kent nog een mogelijk voordeel voor de Nederlander die in Duitsland werkt. Op grond van de huidige wetgeving kan een Nederlander alleen de voordelen genieten die een inwoner van Duitsland geniet als hij met zijn gehuwde partner 90% van het inkomen vanuit Duitsland geniet. Onder het nieuwe belastingverdrag (dat zoals aangegeven waarschijnlijk op 1 januari 2016 in werking zal treden) is het voldoende dat één van beide echtgenoten aan het 90% criterium voldoet.

Dit maakt de weg vrij voor toepassing van het “Splittungverfahren”. Dit betekent kort gezegd dat het inkomen van beide partners opgeteld wordt en gedeeld door twee. Vervolgens worden de Duitse belastingtarieven op dit inkomen losgelaten. Dit heeft doorgaans als gevolg dat het inkomen in Duitsland aanzienlijk lager belast wordt!

Ten slotte: werken in grensoverschrijdende situaties biedt zeker kansen maar kent ook valkuilen. Een beoordeling betreft altijd maatwerk. Elke situatie dient op zichzelf te worden bekeken en uitgewerkt. Voor meer informatie of bij vragen kunt u contact opnemen met:

Ricardo te Kaat
0314-369111
06 – 11274485
r.t.kaat@stolwijkkelderman.nl