Vrijstelling overdrachtsbelasting van toepassing bij overdracht aandelen in een onroerend goed-lichaam

Recent trok een uitspraak van het Hof mijn aandacht. Wordt een vennootschap met onroerend goed binnen de familie overgedragen, dan kan de heffing van overdrachtsbelasting een belemmering zijn. Het Hof heeft nu geoordeeld dat bij een overdracht van aandelen in een onroerend-goed lichaam de vrijstelling voor de bedrijfsopvolging van toepassing kan zijn!

Casus

In deze zaak schonk een moeder 100% van de aandelen in een vastgoed BV aan haar zoon. Deze vastgoed BV omvatte ruim veertig panden en drie garageboxen en werd aangemerkt als een onroerend goed-lichaam. Bij overdracht van aandelen in een onroerend goed-lichaam is in beginsel overdrachtsbelasting verschuldigd. De familie was echter van mening dat de bedrijfsopvolgingsregeling ook kan worden toegepast bij overdracht van aandelen in een onroerend goed-lichaam.

De vrijstelling

Het doel van de vrijstelling overdrachtsbelasting is om fiscale belemmeringen bij bedrijfsoverdracht binnen familiebedrijven weg te nemen. Als een BV of NV wordt overgedragen aan de volgende generatie in de familie en de onderneming bestaat voor meer dan 50% uit onroerende zaken, dan is de overdracht in beginsel belast met overdrachtsbelasting.

In bovenstaande casus kwam aan de orde of de vrijstelling van toepassing was op overdracht van aandelen. De rechtbank en het Hof zijn van mening dat een vrijstelling van overdrachtsbelasting geldt als sprake is van overdracht van aandelen in een materiële onderneming én als de bedrijfsopvolger een direct familielid is (broer/zus, kinderen, kleinkinderen of echtgenoten).

Een materiële onderneming is een duurzame organisatie van kapitaal en arbeid die is gericht op deelname aan het economisch verkeer met het oogmerk om winst te halen. Het maakt daarbij volgens de rechtbank niet uit door wie de materiële onderneming wordt gedreven (een IB-onderneming of vennootschap). Het Hof baseert dit op de parlementaire geschiedenis en de structuur van de wet en is van mening dat als een BV of NV een materiële onderneming uitoefent, er geen reden is om deze BV of NV anders te behandelen dan een IB-onderneming.

Uitspraak

De rechtbank oordeelde in deze casus dat de bedrijfsopvolgingsregeling gericht is om fiscale belemmeringen bij overdracht van een familiebedrijf weg te nemen. Aangezien binnen de vennootschap sprake was van een materiële onderneming, kwalificeerde de overdracht van deze BV volgens het oordeel van de rechtbank voor de vrijstelling van de overdrachtsbelasting. Het Hof heeft deze uitspraak van de rechtbank bevestigd.

Tot slot

Voor de overdracht van familie BV’s is dit een positieve uitspraak. Ik verwacht dat de Belastingdienst cassatie zal aantekenen. Mocht dat het geval zijn, dan zie ik de uitspraak met bijzondere belangstelling tegemoet!