Verandering biedt kansen
Home / Blogs / Optimale leertrajecten? Denk ook aan leervoorkeuren
Je richt een leer- en ontwikkeltraject in voor een medewerker, maar ziet na een tijdje nog weinig effect. Heb je er wel eens bij stilgestaan dat dit zou kunnen komen doordat de manier waarop iemand graag leert anders is dan hoe je het leerproces nu hebt georganiseerd? Kort wat over die verschillende leervoorkeuren en een aantal tips.
Door Maxime Profijt, Arbeids- en Organisatiepsycholoog
Zoveel mensen, zoveel wensen, ook qua leervoorkeuren. Weet wat iemands voorkeur is en je kunt hem nog effectiever helpen leren en ontwikkelen. Een leestip hiervoor is het boek ‘Liefde voor Leren’ van Manon Ruijters, Hoogleraar leren, ontwikkelen en gedragsverandering aan de VU.
In haar boek onderscheidt Ruijters verschillende leervoorkeuren. Haar theorie benadrukt dat effectieve leerervaringen ontstaan wanneer je de juiste match maakt tussen iemands leervoorkeur en de manier waarop je diens leerproces organiseert. Het gaat dus niet zozeer over de persoon, maar over de context waarin hij graag leert.
Ruijters signaleert vijf verschillende leervoorkeuren:
Hierbij leert een medewerker het liefst van real-life scenario’s. Hij gedijt goed onder druk en leert het beste door te observeren en te analyseren wat wel en niet werkt. Een ‘afkijker’ floreert in de dagelijkse hectiek en past geleerde lessen direct toe. Simulaties en oefensituaties werken voor hem niet motiverend; een ‘afkijker’ wil leren in echte situaties.
Steeds meer mensen voelen het nut en belang van sociaal leren. Een medewerker die hier de voorkeur aan geeft bloeit op door samen te sparren en ideeën uit te wisselen. Hij voedt zijn leerproces door interactie met anderen en hecht waarde aan onderling vertrouwen. Geef in zo een geval ruimte voor discussies, samenwerkingsprojecten en groepsleren.
Sommige medewerkers koesteren het traditionele leerproces, waarbij experts hun kennis overdragen. In zo een geval heeft iemand behoefte aan gestructureerde informatie en is hij vaak een fervent lezer. Voorzie een medewerker met deze leervoorkeur van goed gestructureerde, inhoudsrijke leermaterialen en faciliteer interacties met experts om de honger naar kennis te stillen.
Een ‘oefenaar’ gedijt het beste in een veilige omgeving waar fouten worden gezien als kansen om te groeien. Een medewerker met deze voorkeur heeft begeleiding en reflectietijd nodig om uitdagingen aan te gaan en te leren van zijn fouten. Integreer praktische oefeningen, rollenspellen en gaming om het leertraject te versterken.
Voor sommige medewerkers is leren een integraal onderdeel van het dagelijks leven. Een ‘ontdekker’ floreert wanneer hij zelf de controle heeft over zijn leerproces en nieuwe inzichten ontdekt door praktische ervaringen. Moedig hem aan om grenzen te verleggen, zelf oplossingen te vinden en creativiteit te omarmen.
Interessant die verschillen tussen de leervoorkeuren, maar hoe kun je met deze kennis nu effectieve leertrajecten creëren? Waar moet je aan denken? Een aantal tips:
Geen one-size-fits-all aanpak. Identificeer de leervoorkeur van een medewerker en stem het leertraject af op zijn behoeften.
Integreer verschillende leervormen – van praktijkervaringen en groepsdiscussies tot lezingen en zelfstandig onderzoek. Zo bied je voor elk wat wils.
Zorg voor een veilige en ondersteunende omgeving waarin fouten welkome leerkansen zijn. Dit stimuleert zowel ‘oefenaars’ als ‘ontdekkers’.
Faciliteer interactie en samenwerking tussen medewerkers om sociale leerervaringen te bevorderen, vooral voor ‘participators’.
Creëer momenten voor reflectie en feedback. Deze zijn cruciaal voor ‘oefenaars’ en helpen iedereen om bewuster te leren.
Geef medewerkers de ruimte om hun eigen leerpaden te creëren, vooral voor degenen die ‘ontdekken’ als hun leervoorkeur hebben.
Begrijp dat leervoorkeuren kunnen evolueren. Blijf de leeromgeving aanpassen om aan veranderende behoeften te voldoen.
De leer- en ontwikkeltrajecten in jouw organisatie afstemmen op verschillende leervoorkeuren is absoluut de moeite waard. Leren en ontwikkelen wordt hiermee een stuk effectiever en jouw medewerkers levert het meer tevredenheid op. Hulp nodig bij het opzetten van een nieuw traject? Een verdieping aanbrengen in je huidige beleid? Tips voor meer diversiteit in jouw aanbod? Mijn collega’s en ik helpen je graag.
Maxime ProfijtArbeids- en OrganisatiepsycholoogTel: +31 (0)316 740 129E-mail: m.profijt@vitaconluteijn.nl
Actueel
Van ‘Hoeveel is mijn bedrijf waard?’ naar ‘Hoe wordt het nog meer waard?’
Het jaar van Joost Kelderman: duurzaamheid, inspiratiebronnen, ontwikkelingen en meer
Bedrijfsoverdracht familiebedrijf in 2025-2026? Let extra op deze wijzigingen in de BOR en DSR
Deel dit bericht
Nog niet uitgelezen?
De Belastingdienst handhaaft sinds 1 januari 2025 weer volledig op schijnzelfstandigheid. Dit heeft onder zelfstandigen en opdrachtgevers geleid tot vragen over schijnzelfstandigheid en arbeidsrelaties. Het Ministerie van Financiën heeft de meest gestelde vragen nu verzameld in een overzicht. 1. Wanneer is sprake van schijnzelfstandigheid? Als organisaties een zzp’er inschakelen voor een opdracht die in loondienst […]
Het rendementspercentage 2026 box 3 is bekend: Het forfaitaire rendement voor de categorie ‘overige bezittingen’ stijgt naar verwachting van 5,88% in 2025 naar 5,99% in 2026. Daarnaast overweegt het kabinet een aanvullende verhoging naar 7,77%. De verhogingsmaatregel is mogelijk bedoeld om financiële tekorten door de vertraagde invoering van het nieuwe box 3-stelsel te compenseren. Het […]
Je betaalt geen bijtelling als je jaarlijks minder dan 500 kilometer privé rijdt met een auto van de zaak. Maar wist je dat je dan wel álle ritten moet bijhouden in je rittenregistratie en niet alleen je privékilometers? Wil je geen bijtelling hoeven te betalen, dan is het belangrijk om aan te kunnen tonen dat […]
De Special Lonen 2025 staat weer voor je klaar! De ‘Special Lonen 2025’ is een complete gids met alle relevante informatie die je nodig hebt als werkgever of HR-professional. Dit handige naslagwerk bevat de meest recente cijfers en wet- en regelgeving, zoals premiepercentages werknemersverzekeringen, inkomensafhankelijke bijdrage Zvw, premies WW, en arbeidskortingen. Het biedt ook inzicht […]
Het ministerie van Economische Zaken heeft 5 ‘best practices’ en 10 andere praktijkvoorbeelden van CSRD-rapportage in een rapport laten bundelen. Dit ter inspiratie voor hen die nog moeten of willen beginnen met hun CSRD-reis of gaan voor verdere verbetering. Ontdek de voorbeelden en CSRD-lessen. Grote beursgenoteerde ondernemingen met meer dan 500 medewerkers moeten met ingang […]
© 2025 - Stolwijk Kennisnetwerk