Marktposities lijden onder het ‘oude werken’

Nick, als organisatieadviseur krijg je bij organisaties een kijkje in de keuken. Wat signaleer jij?

“Ik zie veel verschillende situaties. Wij komen natuurlijk meestal langs als er iets te verbeteren valt, dus in dat opzicht zie ik vooral dat veel mensen in de waan van de dag leven en langs de problemen heen werken.”

Waar blijkt dat dan uit?

“Een simpel voorbeeld: hoe vaak krijg je niet, als je iemand vraagt hoe het gaat, druk als antwoord? Dat is hoe veel mensen zich in organisaties voelen. Die drukte in stand houden lijkt vaak makkelijker dan iets doe aan de oorzaak ervan. Zij hebben de handen vol aan de uitdagingen van nu en zien geen ruimte om bezig te zijn met de dag van morgen en later.”

Waar zouden ze dan naar moeten kijken?

“Vooral naar de interne organisatie. Hoe ga je met z’n allen nu eigenlijk te werk? Is iedereen als een malle bezig om het gebrek aan voldoende collega’s te compenseren? Voer je repeterende handelingen uit zoals je dat altijd gedaan hebt? Werk je al heel lang met dezelfde software? En kijk je misschien onvoldoende naar zaken die van invloed zijn of kunnen zijn op jouw markt en organisatie? Als je dat blijft doen, ben je niet klaar voor veranderende omstandigheden”.

Zijn mensen dan blind voor mogelijke oplossingen?

“Dat zou ik niet willen zeggen. Het speelveld is voor iedereen gelijk en er zijn meer dan genoeg voorbeelden te noemen van organisaties die heel goed lijken te beseffen dat zij de wedstrijd niet kunnen winnen, zonder de juiste tactiek toe te passen. Maar we zien wel zeker dat bij heel veel organisaties het besef van de noodzakelijke verandering nog niet voldoende is ingedaald. Zij zien nog niet in dat wat een aantal jaren geleden niet mogelijk was, nu wel kan.”

Welke mogelijkheden zie je dan zoal voor organisaties die hun marktpositie willen verbeteren?

“Je kunt nu eenmaal niet alles aan je klant doorberekenen, het is dus noodzakelijk om kosten beheersbaar te houden. Dat kun je bijvoorbeeld doen met digitalisering en automatisering. Elke dag wordt er weer meer mogelijk dankzij technologieën zoals machine learning, robotisering en kunstmatige intelligentie. De potentiële winst zit hem in het omarmen en kunnen implementeren van de technologische mogelijkheden die passend zijn voor je organisatie. Wie dat slim doet en goed prioriteert, heeft de beste papieren om vooraan te staan bij het verzilveren van kansen.”

Klinkt mooi, maar waar moet je als ondernemer of bestuurder dan beginnen?

“Je aanpassen vergt een andere manier van denken. Je complete bedrijfsvoering kritisch onder de loep nemen. Jezelf vragen stellen zoals: ‘wat kan er anders? ‘Op welke vlakken maken we onhandig gebruik van mensenhanden?’ Als iets periodiek terugkomt en het kost steeds moeite, is dat een aanleiding om te kijken of je het ook slimmer kan organiseren. Je kunt daarbij natuurlijk ook gebruik maken van de aanwezige data. Je hoort vaak: het kost me maar een paar minuten of het zijn er maar een paar. Maar tel dat allemaal eens op, voor de hele organisatie, het hele jaar. Ga dan eens na wat je zou kunnen besparen. Als je zaken automatiseert, krijgen medewerkers de ruimte om met andere uitdagingen in de organisatie aan de slag te gaan. 

Kunnen organisaties dat wel zelf?

Hulp inschakelen is natuurlijk geen schande. Als organisatie ben je toch vaak blind geworden voor je eigen processen. Dat betekent dat je, als je slimmere keuzes wilt maken, je meestal niet zonder een blik van buiten kunt. Bovendien moet je maar net weten wat er allemaal te koop is. Maar bestuurders kunnen natuurlijk ook weleens wat meer bij anderen gaan kijken. Heel veel van hun collega’s zijn trots op de ontwikkelingen die zij hebben doorgemaakt en vinden het mooi om hun ervaringen te delen.”